Παιδιά, γάλα και άδειες θερμίδες

Περίπου το ένα τρίτο όλων των θερμίδων που καταναλώνουν τα παιδιά είτε στο σχολείο, είτε σε φαστ φουντ και είτε από σούπερ μάρκετ είναι άδειες θερμίδες. Οι ερευνητές μάλιστα βρήκαν ότι η ποιότητα ως προς άδειες θερμίδες των τροφίμων στα φαστ φουντ δεν διέφερε από εκείνη στα κυλικεία των σχολείων ή στα παιδικά τμήματα των σούπερ μάρκετ.

Οι οδηγίες για την διατροφή των Αμερικανών συνιστούν για παιδιά και ενήλικες το ποσοστό των θερμίδων που προκύπτουν από άδειες θερμίδες, δηλαδή από ζάχαρη και κορεσμένα λιπαρά, να μην είναι πάνω από 10-19% του συνόλου, αλλά τα ευρήματα της έρευνας από το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας ότι αντ' αυτού, το ποσοστό των άδειων θερμίδων στην διατροφή των παιδιών είναι άνω του 30%.

Οι άδειες θερμίδες είναι αυτές που προέρχονται από απλά σάκχαρα, επιπρόσθετα συνήθως μέσα σε επεξεργασμένες τροφές – και όχι τα απλά σάκχαρα των φρούτων ή την λακτόζη του γάλακτος. Προέρχονται επίσης από κορεσμένα λιπαρά (τρανς ) που περιλαμβάνονται σε βούτυρο, ζωικά λίπη και τηγανισμένα λάδια. Πρόκειται για τροφές που δίνουν υπερβολικά πολλές, συμπυκνωμένες θερμίδες, αλλά πολύ λίγα πράγματα σε θρεπτικά συστατικά, όπως μέταλλα, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. Τροφές που μπορεί να οδηγήσουν σε υπερβολική πρόσληψη βάρους, παχυσαρκία, και τις μάστιγες της εποχής μας σε χρόνια νοσήματα: σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση, στεφανιαία νόσο, αθηροσκλήρυνση, υπερλιπιδαιμία και μεταβολικό σύνδρομο.

Η μελέτη ανέλυσε δεδομένα από ένα πανεθνικό ερωτηματολόγιο του 2010 με πάνω 3 χιλιάδες παιδιά ηλικίας 2 με 18 ετών.
Βρέθηκε ότι τα παιδιά που έπαιρναν το φαγητό τους κυρίως από μαγαζιά και σούπερ μάρκετ προσλάμβαναν κατά μέσο όρο 436 άδειες θερμίδες την ημέρα, όταν η σύσταση είναι να μην ξεπερνούν τις 200 την ημέρα.
Τα κυριότερα τρόφιμα που ενοχοποιούνται βρέθηκαν να είναι έτοιμα κέικ και παιδικές τροφές με απλά σάκχαρα, σακχαρώδη ποτά και το πλήρες γάλα. Επίσης η πίτσα και οι τηγανητές πατάτες.
Τυπικά τα τρόφιμα των καταστημάτων έχουν περισσότερες άδειες θερμίδες σε σάκχαρα, ενώ τα τρόφιμα των φαστ φουντ και των σχολείων περισσότερες άδειες θερμίδες σε κορεσμένα λιπαρά.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, πρέπει να υπάρξουν στρατηγικές και πρωτοβουλίες της πολιτείας ώστε να περιοριστούν οι άδειες θερμίδες που προσφέρονται τόσο στα κυλικεία των σχολείων, όσο και στα σούπερ μάρκετ και στα φαστ φουντ.
Το ζήτημα του πλήρους γάλακτος αλλά και του 2% γάλακτος είναι σημαντικό. Στις ΗΠΑ οι συστάσεις πλέον είναι να προσφέρεται σε παιδιά άνω των 2 ετών γάλα χαμηλότερο του 2% σε λιπαρά. Όμως στην Ελλάδα είναι αρκετά σύνηθες φαινόμενο παιδιά 2 ετών, 4 ετών, ακόμα και 8 ετών να καταναλώνουν πάνω από μισό λίτρο, κάποιες φορές σχεδόν ή και πάνω από 1 λίτρο πλήρες γάλα την ημέρα, πράγμα που επιβαρύνει σημαντικά σε όγκο άδειων θερμίδων, συμβάλλει στην παιδική παχυσαρκία, αφαιρεί από μια υγιή και ισορροπημένη διατροφή και από κατανάλωση ποικιλίας τροφίμων από άλλες κατηγορίες.

Η μείωση κατανάλωσης άδειων θερμίδων στον παιδικό πληθυσμό δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στο τι γίνεται στα φαστ φουντ, αλλά κυρίως στο τι προσφέρεται στα σούπερ μάρκετ, στα σχολεία, με ιδιαίτερη έμφαση στον περιορισμό υπερβολών στην κατανάλωση τροφίμων με υψηλό ποσό άδειων θερμίδων όπως το πλήρες γάλα, η πίτσα και τα ψωμοειδή και «επιδόρπια» με απλά σάκχαρα. Για παράδειγμα, δεν έχει νόημα να απαγορεύουμε ως γονείς στο παιδί να πάει σε φαστ φουντ έστω και περιστασιακά και, την ίδια στιγμή, να του επιτρέπουμε να καταναλώνει τρία ποτήρια πλήρες γάλα την ημέρα, ή να αγοράζουμε συχνά πίτσα, ή να το αφήνουμε να παίρνει στο σχολείο κέικ και επιδόρπια γιαουρτιού. Πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη όλες τις άδειες θερμίδες, από όποια τρόφιμα και από όποιους χώρους κατανάλωσης και αν προέρχονται.

Πηγή: Jennifer M. Poti, Meghan M. Slining, Barry M. Popkin. Where Are Kids Getting Their Empty Calories? Stores, Schools, and Fast-Food Restaurants Each Played an Important Role in Empty Calorie Intake among US Children During 2009-2010. Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics – 06 November 2013.

Μετάφραση/ Σχολιασμός: Στέλιος Παπαβέντσης MRCPCH DCH IBCLC 2013

  Στέλιος Παπαβέντσης
  E-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
  Τηλέφωνο : 2310317580
Αριθμός Κινητού Τηλεφώνου : 6970882120
Ιστότοπος : pediatros-thes.gr